🦆 High-functioning depressie: Perfect functioneren, maar je vanbinnen slecht voelen 🦆

Je kent het wel: iemand lijkt alles onder controle te hebben. Hij of zij staat stipt op, werkt hard, lacht, organiseert etentjes, stuurt whatsappjes, post vrolijke foto’s op sociale media … En toch kan dat alles een masker zijn. Binnenin sluimert verdriet, leegte, energieverlies en vaak: het gevoel dat je tekortschiet, zelfs als je naar buiten toe alles lijkt te doen. Dat is wat vaak bedoeld wordt met high-functioning depression. In deze blog neem ik je mee: wat het is, hoe je het herkent, waarom het zo vaak onopgemerkt blijft en wat je eraan kunt doen, voor jezelf of voor je dierbaren.

Vaak komen er in mijn praktijk mensen die eruitzien alsof ze hun leven helemaal onder controle hebben. Ze hebben een job, zorgen voor hun gezin, sporten, maken grapjes,... Aan de buitenkant gaat het leven gewoon door. Maar onder die glimlach sluimert een vermoeidheid die niet meer weggaat, een leegte die knaagt.

Dat fenomeen wordt vaak omschreven als high-functioning depressie. Het is geen officiële diagnose, maar wel een nuttige term om woorden te geven aan een realiteit die velen dagelijks beleven: je doet alles wat er van je verwacht wordt, maar vanbinnen voel je je opgebrand, leeg of verdrietig.

Wat is een “high-functioning depressie”?

High-functioning depressie overlapt soms met dysthymie, een chronische, mildere vorm van depressie die maanden of jaren kan aanslepen. De symptomen zijn vaak minder uitgesproken dan bij een zware depressie, maar ze zijn er wel voortdurend. Het voelt als een sluier die je dagelijks met je meedraagt. Van buitenaf lijkt er niets aan de hand, maar vanbinnen is er wel degelijk strijd. Ik gebruik vaak de metafoor van een eend: boven water zie je een kalm dier dat rustig voortglijdt, maar onder water trappelt ze onophoudelijk om niet te verdrinken.

signalen die vaak gemist worden

• Altijd moe, zelfs na voldoende slaap en vaak weggeschreven als drukte of stress.

• Geen energie, alles kost meer moeite, maar je blijft doorgaan.

• Minder plezier, dingen die vroeger leuk waren voelen vlak.

• Negatief zelfbeeld, schaamte of het gevoel niet goed genoeg te zijn.

• Veel piekeren en moedeloos denken, alsof de toekomst te zwaar is.

• Slaap- en eetproblemen, te veel of te weinig slapen, wisselende eetlust.

• Perfectionisme en pleasen, je compenseert door nog harder te werken.

• Emotionele afstand, je voelt je afgevlakt of afgesneden van jezelf.

• Sneller geïrriteerd, maar anderen zien het als “gewoon stress”.

Eén signaal betekent niet meteen een depressie. Maar herken je er meerdere, en al langere tijd? Dan is dat een belangrijke alarmbel.

Waarom het vaak onzichtbaar blijft

High-functioning depressie wordt vaak pas laat herkend omdat je er zo goed in bent geworden om te maskeren. Je hebt geleerd je emoties te verbergen en gewoon door te gaan. Daarbij vertel je jezelf dat het allemaal niet zo erg is: “Ik werk toch nog, dus het zal wel meevallen.” 

De mensen om je heen zien vooral je prestaties en verwarren functioneren met gelukkig zijn. Het stereotype beeld van depressie (iemand die niet meer uit bed komt) maakt het nog moeilijker om jezelf hierin terug te vinden. Want zolang jij nog actief bent, denk je al snel: “Dan kan ik geen depressie hebben.” Maar precies omdat het langzaam en sluipend gaat, merk je vaak pas achteraf hoe zwaar het werkelijk is geweest.

Wat de wetenschap zegt

Onderzoek toont dat mensen met high-functioning depressie vaak:

• meer moeite hebben om plezier te ervaren (anhedonie),

• een link hebben met oude trauma’s,

• en ondanks hun functioneren toch slechtere relaties, meer gezondheidsproblemen en meer innerlijke onrust ervaren.

Psychologen waarschuwen dat de term ook gevaarlijk kan zijn: het suggereert dat het “wel meevalt” zolang je doorwerkt. Maar dat is een misvatting. Het feit dat je doorgaat, betekent niet dat je geen pijn hebt.

Wat helpt om uit die spiraal te komen?

De eerste stap is altijd erkenning. Toestaan dat het zwaar is, zonder jezelf te kleineren of te vergelijken met anderen. Je hoeft niet volledig in te storten om recht te hebben op hulp. Benoemen wat er in je omgaat: “Ik functioneer, maar ik voel me niet goed” kan al een enorme opluchting geven.

Praten is de volgende stap. Met een vriend, je partner of een coach. Vaak ontdek ik met cliënten dat alleen al het delen van hun ervaring ruimte schept om te ademen. Kleine gewoontes kunnen dan het verschil maken: een korte wandeling zonder gsm, een avond waarop je níét de sterke hoeft te zijn, een oefening om het strenge stemmetje in je hoofd even te parkeren.

Grenzen stellen is ook essentieel. Mensen met high-functioning depressie zeggen vaak te snel “ja” en leggen de lat torenhoog. Oefen eens met een vriendelijk “nee”. Het voelt misschien ongemakkelijk in het begin, maar het creëert ademruimte en geeft je innerlijke batterij de kans om bij te laden.

En vergeet niet: professionele hulp mag. Soms volstaat coaching, soms is therapie of medicatie nodig. Het pad is voor iedereen anders, maar één ding staat vast: je hoeft het niet alleen te doen.

Mijn persoonlijke boodschap aan jou

Misschien herken je jezelf hier in. Je lacht, je werkt, je presteert. Iedereen zegt dat je sterk bent. En toch ben je zo moe van dat masker.

Weet dit: je hoeft niet eerst te crashen om zorg te verdienen. Functioneren is geen bewijs van geluk. Je bent geen machine.

High-functioning depressie laat zien dat je méér verdient dan “overleven”. Je verdient rust. Je verdient erkenning. Je verdient een leven dat licht voelt, ook vanbinnen.

---

👉 Wil je onderzoeken hoe coaching je kan helpen om dit patroon te doorbreken? Bij Klarvida start dat met een gratis kennismakingsgesprek, zonder wachtlijst, gewoon op jouw tempo.